Benzen là một dung dịch không màu, có mùi thơm. Hiện nay, nửa số nhà là bị ô nhiễm Benzen. Chất này chủ yếu được hấp thu ở thể khí, dịch thể này cũng có thể được hấp thu qua da. Chúng gây kích thích cho mắt, đường hô hấp và da. Benzen dễ gây nguy hại cho hệ thống tạo máu, có thể dẫn đến thiếu máu, viêm nhiễm, xuất huyết dưới da.
Toluene (có chứa nhiều benzen) nhiều lần để lộ ra sẽ làm cho não và thận bị tổn hại vĩnh viễn. Để da tiếp xúc với Xylene sẽ gây ra khô, nứt nẻ và sưng tấy. Da nhiều lần tiếp xúc với Styrene có thể dẫn đến viêm da kích thích và trở ngại chức năng thần kinh trung ương và xung quanh. Vì thế có người gọi chúng là “sát thủ toả hương”.
(1) Nguồn gốc và tính nguy hại của Benzen
Nguồn gốc của Benzen trong môi trường nhà ở chủ yếu là từ khói đốt cây thuốc lá, dung môi, sơn, chất nhuộm màu, máy fax, vi tính, máy in, chất kết dính, giấy dán tường, thảm, sợi tổ hợp và chất tẩy rửa. Trong công nghiệp thường gọi Benzen, Toluene và Xylene với cái tên chung là Toluene, trong 3 loại chất này độc tính của Benzen là lớn nhất.
Họ thường cho rằng độc tính của Benzen sinh ra là do thông qua quá trình trao đổi chất, cũng có nghĩa là Benzen cần phải thông qua quá trình trao đổi chất mới có thể gây nguy hại tới sự sống con người. Benzen có thể tiến hành trao đổi chất trong gan tạng và xương cốt, còn xương cốt là vị trí hình thành nên hồng tế bào, bạch tế bào và huyết tiểu bản, nên Benzen đi vào cơ thể có thể trong bản thân tổ chức tạo máu hình thành nên chất trao đổi có độc tính huyết dịch.
Nếu lâu ngày tiếp xúc với Benzen có thể gây tổn hại đến xương cốt và di truyền, trong sơ đồ cấu tạo máu có thể phát hiện bạch tế bào, huyết tiểu bản giảm, huyết tế bào giảm và thiếu máu do trở ngại tái sinh, thậm chí còn sinh ra bệnh máu trắng.
Đã từng có người tiến hành điều tra tình trạng sức khoẻ của những người từng tiếp xúc với Benzen nồng độ thấp, kết quả cho thấy:
- số tế bào máu vòng ngoài tuy trong phạm vi bình thường nhưng hiện rõ thấp hơn nhiều so với nhóm đối chiếu;
- Tỉ lệ nhân tế bào lim pha ở người tiếp xúc thường xuyên với Benzen cao hơn nhiều so với người không tiếp xúc, tỉ lệ nhân tế bào lim pha ở những người làm việc tại xưởng sản xuất Benzen so với nhóm đối chiếu khác xa rất rõ rệt;
- Cùng với sự tăng lên của Benzen trong môi trường làm việc, số huyết tế bào càng có xu hướng giảm xuống, tỉ lệ nhân tế bào lim pha lại có xu hướng tăng lên.
Những điều trên chứng minh Benzen nồng độ thấp cũng có hại cho sức khoẻ của người làm công việc tiếp xúc với chúng, đặc biệt cần chú ý đến tổn hại của chúng tới di truyền của con người. Trong thời gian ngắn hít phải 4000ppm Benzen trở lên ngoài bị kích thích niêm mạc và phổi ra, còn gây trở ngại, ức chế cho trung khu thần kinh của con người, đồng thời có thể kèm theo các triệu chứng đau đầu, nôn mửa, bước đi không vững, hôn mê, co rút và nhịp tim đạp loạn. Nếu hít phải trên 14000ppm Benzen thì sẽ lập tức tử vong.
(2) Nguồn gốc và tính nguy hại của Toluene
Toluene chủ yếu bắt nguồn từ dung môi, nước hoa, chất giặt rửa, giấy dán tường, chất kết dính, sơn…, lượng Toluene sinh ra trong khi hút thuốc trong nhà cũng tương đối lớn.
Toluene sau khi đi vào cơ thể người khoảng 48% trong cơ thể được trao đổi chất, đi qua gan tạng, não, phổi và thận, cuối cùng được thải ra ngoài cơ thể, trong quá trình này sinh ra nguy hại đến hệ thống thần kinh. Thử nghiệm ở những người tình nguyện đã chứng minh khi nồng độ Toluene trong huyết dịch lên đến 1250mg/m3, tính lâu dài của khả năng nhớ, khả năng chú ý và tốc độ vận động cảm giác giảm đi rõ rệt.
(3) Nguồn gốc và tính nguy hại của Xylene
Xylene bắt nguồn từ dung môi, chất sát trùng, băng dính, chất kết dính, giấy dán tường, sơn, máy in ảnh, chế phẩm gỗ ép và thảm. Xylene có thể hấp thu qua đường hô hấp, da và đường tiêu hoá, thể khí này bốc hơi và thông qua đường hô hấp đi vào cơ thể, có một bộ phận được thải ra qua đường hô hấp.
Xylene bị hít vào trong cơ thể sẽ phân bố ở tổ chức mỡ và tuyến thượng thận là nhiều nhất, tiếp đến là ở cốt tuỷ, não, huyết dịch, thận và gan. Độc tính của Xylene dùng trong công nghiệp có chút khác biệt, độc tính này thuộc loại thấp. Theo báo cáo, ba người công nhân hít phải Xylene nồng độ 43,1g/m3, sau 18,5 tiếng đồng hồ một người tử vong, khám nghiệm tử thi thấy phổi bị tụ máu và xuất huyết não, hai người còn lại mất tri giác đến 19 ~ 24 tiếng, kèm theo mất trí nhớ và chức năng thận có thay đổi.
Ngoài ra, hít phải Xylene nồng độ cao có thể làm mất cảm giác thèm ăn, buồn nôn, nôn mửa và đau bụng, có khi còn dẫn đến tổn thương gan thận nghịch tính. Đồng thời Xylene cũng là một chất gây tê, tiếp xúc nhiều có thể làm rối loạn chức năng hệ thống thần kinh.
Do Xylene thuộc một chất có mùi thơm, nhất thời làm cho con người không cảnh giác về độc tính của nó, vì thế cần cảnh giác cao độ đối với tính nguy hại của nó, đặc biệt là những nhà mới xây dựng xong.
0 comments:
Post a Comment